تەکنەلۆجیا بۆ ئاشتی
ئۆکتۆبەری پەمەیی، مانگی هۆشیاری شێرپەنجەی مەمک
پێشەکی:
مانگی تشرینی یەکەمی/ئۆکتۆبەری هەموو ساڵێک تایبەت کراوە بە هۆشیاری شێرپەنجەی مەمک لەلایەن ئافرەتان و کۆمەڵگا بە گشتی، ئەوەش لە پێناو هۆشیارکردنەوە لە مەترسییەکانی توشبوون بەو نەخۆشیە و چۆنیەتی خۆپاراستن لێی.
پێناسەی شێرپەنجەی مەمک:
نەخۆشیەکە کە خانەکانی ناو مەمک بە شێوەیەکی نا سروشتی و لە کۆنترۆڵ دەرچوو زیاد دەکەن، زۆربەی کات شێرپەنجەی مەمک لە بەشە سەرەکیەکانیەوە دەست پێدەکات(ڕێڕەوەکانی مەمک یاخود لۆبەکانی مەمک) ،دەتوانێت بڵاوببێتەوە بۆ دەرەوی مەمک لە ڕێگای دەمارەکانی خوێن و دەمارە لیمفاویەکان.
جۆرەکانی شێرپەنجەی مەمک:
چەندین جۆر لە شێرپەنجەی مەمک هەیە و هەر دانەیەکیان پشت دەبەستێت بە جۆری ئەو خانەیەی کە لە مەمکدا هەیە و دەبێتە شێرپەنجە، باوترین جۆری:
- شێرپەنجەی کەناڵی هێرشبەر: هەروەها بە ناوی (سرطان الأقنية المتسلل) دەناسرێت، خانە شێرپەنجەییەکان لە کەناڵەکان دروست دەبن دواتر گەشەدەکەن بۆ دەرەوەی کەناڵەکان و شانەکانی تری مەمک.
- شێرپەنجەی پلی هێرشبەر: خانە شێرپەنجەییەکان درووست دەبن لە لۆبولەکان و دواتر گەشەدەکات بۆ شانەکانی تری مەمک کە لێوەی نزیکن. ئەم جۆرە شێرپەنجە هێرشبەرانە دەتوانن گەشە بکەن بۆ بەشەکانی تری جەستە.
ئەو کەسانەی کە تووشی شێرپەنجەی مەمک دەبن:
شێرپەنجەی مەمک توشی ئافرەتان و پیاوان دەبێت، بەڵام ئافرەتەکان زیاتر تووش دەبن، تەنها لە ساڵی 2020 نزیکی 2.3 ملیۆن ئافرەت توشبوونە و 685000 حاڵەتی مردن بە شێرپەنجەی مەمک تۆمارکراوە،لە کاتێکدا ڕێژەی تووشبوونی پیاوان بە شێرپەنجەی مەمک 0.5-1%.
نیشانەکانی توشبوون بە شێرپەنجەی مەمک:
- دەرکەوتنی گرێ.
- دەرکەوتنی لوو.
- وشکبوون و هەڵقلیشانی پێست.
- دەرچونی دەردراوە لە گۆی مەمکەوە.
- دەرکەوتنی پەڵەی سوور یاخود برین.
- گۆڕانی پێکهاتەی پێست.
- بچوک بوون یاخود گەورەبوونی قەبارەی لایەکیان.
- گۆڕانی شێوەی سەر گۆیەکان یاخود پێستەکەی دەوری.
تووشبوون بە شێرپەنجەی مەمک:
توشی شێرپەنجەی مەمک دەبیت کاتێک هەندێ خانەی مەمک دەست دەکەن بە زیادبوون بە شێوەیەکی نا سروشتی و خێراتر دابەش دەبن لە چاو خانە سەلامەتەکان، لەوانەیە ئەم خانانە لە چەند بەشێکی جیاوازی جەستە بڵاو ببنەوە، لە هۆکارەکانی تووشبوون بە شێرپەنجەی مەمک:
- شێرپەنجەی مەمکی بۆماوەیی (هەبونی توشبوو بەو نەخۆشیە لە خێزانەکەتدا).
- گەورەبوونی تەمەن.
- بەرکەوتنی تیشک.
- قەڵەوی.
- بەکارهێنانی دەرمانی هۆرمۆنی.
- خواردنەوەی مادە کحولیەکان.
مەبەست لەم هەڵمەتە کەمکردنەوەی ڕێژەی تووشبوونە بە شێرپەنجەی مەمک لە ڕێگەی زوو دەستنیشانکردنی، چونکە هەتا زووتر نەخۆشییەکە دەستنیشان بکرێت، ئەگەری چاکبوونەوە زیاترە و ئاسانتر چارەسەر دەکرێت لەوەی نەخۆشییەکە درەنگ بدۆزرێتەوە،بۆیە داواتان لێدەکەینە کە پشکنینی پێشوەختەی شێرپەنجەی مەمک بکەن،لە ئەگەری تووشبوون بە شێرپەنجەی مەمک داواتان لێدەکەین کە بەردەوامبن لە سەر چارەسەر وەرگرتن و سەردانی کردنی پزیشک هەتاکوو بە تەواوی چاک دەبنەوە.
