ڕاستی هەواڵی کوژرانی قەیس خەزعەلی چییە؟
لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا هەواڵێک بڵاوکراوەتەوە گوایە قە.یس خەز.عەلی کوژراوە.
ڕاستییەکە
ئەو هەواڵە ساختەیە، بەو پێیەی ئەمینداری گشتی عە.سائب ئە.هل حە.ق قە.یس خەز.عەلی ڕۆژی دووشەممە 23ی کانوونی یەکەمی 2024 دەرکەوت لە کات سەردانیکردنی ئیمامی حوسەین و عەباس سەلامی خوایان لێ بێت، لە پارێزگای کەربەلا، دوای چەند ڕۆژێک لە دەنگۆی بە ئامانجگرتنی.
نووسینگەی ڕاگەیاندنی عەسا.ئب لە بەیاننامەیەکدا کە میدیا ناوخۆییەکان بڵاویان کردۆتەوە ڕایگەیاندووە
"هاوکات لەگەڵ ساڵیادی لەدایک بوونی خانمی ژنانی جیهان، هاوڕێ فاتیمەی ئەلزەهرا (درودی خوای لەسەر بێت)، جەنابی شێخ قە.یس خەز.عەلی ئەمڕۆ دووشەممە سەردانی مەزاری ئیمام حسێن و ئەبو فازڵی برای کرد لە شاری کەربەلای پیرۆز".
خەز.عەلی لە گرتە ڤیدیۆیەکدا دەرکەوت لە دوای ماوەیەک لە دیارنەمانی، کە دوایین چالاکی لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان لە هەژمارە فەرمیەکەی بوو لەسەر پلاتفۆرمی ئێکس، کە تێیدا پیرۆزبایی کرد بەبۆنەی حەوتەمین ساڵیادی سەرکەوتن بەسەر چەتە تیرۆر.ستەکانی دا.عش.
لە ماوەی دیارنەمانی خەزعەلی، هەواڵی برینداربوونی و هەندێک هەواڵی دیکە سەبارەت بە گیانلەدەستدانی بڵاوبووەوە، بەڵام نووسینگەی بزووتنەوەی عەسائیب ئەهلی حەق لە تاران ئەمەی ڕەتکردەوە و جەختی لەوە کردەوە کە تەندروستی باشە و لە شاری قومە.
ئاژانسی بەغدا ئەلیەوم ڕۆژی شەممە، 21ی کانونی یەکەمی 2024، لە زاری بەرپرسی نووسینگەکە، غەدیر شەریفەوە، کاتێک پرسیاری لێدەکرێت سەبارەت بەو دەنگۆیانەی لە پلاتفۆرمەکانی ڕاگەیاندن و پەیوەندییەکاندا باسدەکرێت سەبارەت بە کوژرانی یاخود برینداربوونی خەزعەلی لە ئەنجامی هێرشێکی فڕۆکەی بێفڕۆکەوان بۆ سەر سنووری عێراق ڕایگەیاند:
"ئەمەیە ئەوەیە کە میدیا زەرد و بەکرێگیراوەکان هەوڵی بۆ دەدەن دژی بەرگریکاران و هێماکانی".
هەروەها ڕوونیکردەوە
"خەز.عەلی ماوەیەکە لە کۆماری ئیسلامی ئێرانە و بۆ ماوەیەک لە شاری مەشهەد لە باکووری ڕۆژهەڵاتی ئی، ڕان نیشتەجێیە، کە مەزاری ئیمام عەلی بن مووسای لێیە، دوای ئەوە ڕووی لە شاری قوم کردووە لە ناوەندی ئێران، بۆ بەردەوامبوون لە خوێندنی حەوزەوی تایبەت".
ئامادەنەبوونی سەرکردەکانی کوتلە چەکدارەکانی عێراق
لە چەند ڕۆژی ڕابردوودا عێراق شایەتحاڵی ئامادەنەبوونی ڕوون و ئاشکرای سەرۆکی کوتلە چەکدارەکان بووە، کە دیارترینیان خەزعەلی بوو،لەگەڵ ئەم ئامادەنەبوونە کە ماوەیەکی درێژی خایاند، و نەبوونی هیچ پاساوێک لە لایەن نوسینگەکانی سەرکردەی کوتلە چەکدارەکان، دەزگاکانی ڕاگەیاندنی عێراقی و چالاکوانان دەستیان کردووە بە بڵاوکردنەوەی زانیاری کە نزیکترە لە هەڵبەستن یاخود دروستکردنی چیرۆک سەبارەت بە هۆکاری دیارنەمانیان، ئەوەش بەپێی ئەوەی کە ماڵپەڕی ئەلعەرەبی ئەلجەدید بڵاویکردووەتەوە.
لەم چوارچێوەیەدا ماڵپەڕی ئەلعەرەبی ئەلجەدید لە زاری وتەبێژی “لیواکانی سەید ئەلشوهەدا”، کازم ئەلفەرتووسی، دەڵێت
"پێداویستی ئەمنی هەیە لە دەرنەکەوتنی سەرۆکی کوتلە چەکدارەکان، بەو پێیەی دەبێت سوود لە ئەزموونی ئەوانی دیکە وەربگرین لە ڕێوشوێنی خۆپارێزی، ئەمەش پرسێکی زۆر گرنگە بۆ پاراستنی سەلامەتییان".
جەختیشی لەوە کردەوە
"سەرۆکی فراکسیۆنەکان لە عێراق ڕێوشوێنی ئەمنی خۆپارێزییان گرتەبەر بۆ ئەوەی کردەوە تیرۆرییەکان دووبارە نەبێتەوە لەدژیان، وەک ئەوەی بەسەر سەرکردەکانی حزبوڵای لوبنان ڕوویدا".
هەروەها ماڵپەڕەکە لە زاری نوێنەری هاوپەیمانی چوارچێوەی هەماهەنگی، موختار ئەلموسەوی، بۆ ئەلعەرەبی ئەلجەدید ڕوونی کردەوە کە دەرنەکەوتنی سەرۆکی کوتلە چەکدارەکان دەگەڕێتەوە بۆ
هۆکاری ئەمنی و تایبەتی و لە هەمان کاتدا ترسێک هەیە کە ئەم سەرکردانە ببنە ئامانجی ئیسرائیل یاخود ئەمریکا”
هەروەها ڕوونیکردەوە
“سەرکردە گرنگەکانی ناو فراکسیۆنەکان ماوەیەکە لە کاتی جموجۆڵەکانیاندا یاخود لەو شوێنانەی کە لێیدا دەمێننەوە ڕێکاری توند دەگرنەبەر، بەتایبەتی کە لە شەڕێکی ڕاستەوخۆ و ڕاگەیەندراودان لەگەڵ ئیسرائیل، بۆیە دەرنەکەوتنی ئەو سەرکردانە لەم کاتەدا زۆر گرنگ و سروشتییە، و لە هەمان کاتدا شتێکی نوێ و سەرسوڕهێنەر نییە.”
چی دەزانیت دەربارەی قەیس خەزعەلی؟
قەیس هادی خەزعەلی، سیاسەتمەدارێکی عێراقییە و لە ساڵی ١٩٧٤ لە بەغدا لەدایک بووە، سەرکردەیەکی چوارچێوەی هەماهەنگییە و پۆستی ئەمینداری گشتی بزووتنەوەی عەسائیب ئەهلی حەقی بەدەستەوەیە،لە مەدرەسەی نەجەف لە سەردەمی دەسەڵاتی ئایینی، سەید محەمەد سادق ئەلسەدر خوێندویەتی.
هێزەکانی بەریتانیا لە ساڵی ٢٠٠٧دا توانیان لە شاری بەسرە دەستگیری بکەن، دوای ئەوەی چەند “ئەندامێکی عەسائیب ئەهلی حەق”، لە کۆتاییەکانی ٢٠٠٩دا، پێنج بەریتانییان لە ناو وەزارەتی دارایی بەغدا دەستبەسەر کرد، و ئاڵوگۆڕیان پێکرد لەگەڵ خەزعەلی.